Hiszpania

Hiszpania weszła już do czołówki najchętniej odwiedzanych krajów. Przekonuje przede wszystkim dostępem do oceanu i morza oraz wysokimi temperaturami. Również w gorszą pogodę jest co robić: na obszarze całej Hiszpanii nie brakuje zabytków, a restauracje kuszą pysznymi potrawami.

Przepiękna pogoda, niezwykłe zabytki i ludzie, którzy żyją bez pośpiechu oraz stresu - to kwintesencja tego kraju. Wszędzie w Hiszpanii pełno jest emocji, bez względu na to, czy mowa o namiętnym tańcu, czy aromatycznej kuchni.

Hiszpania zlokalizowana jest w zachodniej Europie. Swoją powierzchnią zajmuje praktycznie większość Półwyspu Iberyjskiego, a także dwie grupy wysp - Baleary i Wyspy Kanaryjskie, pierwsze położone na Morzu Śródziemnym, drugie zaś na Atlantyku. Dodatkowo, do Hiszpanii należy również kilka miast w Afryce. Kraj graniczy z Francją i Andorą od północy, Portugalią od zachodu oraz Gibraltarem od południa. Wody tego ostatniego regionu oddzielają Hiszpanię od Maroka, położonego w Afryce. W sumie linia brzegowa całej Hiszpanii liczy sobie ponad 4 tysiące kilometrów i jest dłuższa od granic lądowych.

Hiszpania charakteryzuje się klimatem podzwrotnikowym. Wybrzeże objęte jest typem morskim tego klimatu, zaś wnętrze kraju - typem kontynentalnym. Pierwszy rodzaj klimatu charakteryzuje się ciepłym latem i łagodną zimą. W przypadku drugiego latem panują wysokie temperatury, a zimy bywają mroźne. W klimacie górskim, obejmującym m.in. Pireneje i Góry Betyckie, śnieg leży przez połowę roku, zaś zima odznacza się temperaturami poniżej zera. Szczególnie na uwagę zasługuje Katalonia, będąca pod wpływem klimatu śródziemnomorskiego, z wysokimi temperaturami, łagodną zimą i małą sumą opadów.

Kultura Hiszpanii była bardzo barwna ze względu na dużą różnorodność społeczności, które przybywały na Półwysep Iberyjski. Nie bez znaczenia były również tradycje religijne, głównie chrześcijańskie, tworzące swoisty bastion tej wiary w obrębie Europy zachodniej. Dziś kultura Hiszpanii kojarzy się przede wszystkim z korridą oraz tańcami flamenco. Walki z bykami istniały w kulturze hiszpańskiej od wieków, choć dziś uznawane są coraz częściej za nieludzkie. Flamenco jest zaś tańcem typowym dla Andaluzji, będącym naleciałością po mieszkających w tym terenie społecznościach cygańskich.

Najstarsze zabytki w Hiszpanii pochodzą z okresu panowania Rzymian. Każdy z kolejnych okresów w sztuce odbijał na kraju swoje piętno, jednak najbardziej warty uwagi jest okres tzw. Złotego Wieku. Pojawił się on wraz z zakończeniem panowania Habsburgów i trwał przez cały XVII wiek. To wówczas powstały największe dzieła literackie, takie jak "Don Kichot z La Manchy" Cervantesa. Na początku rozwijał się renesans - tutaj m.in. tworzył El Greco. Wraz z przypływem kontrreformacji powstawały obrazy i dzieła muzyczne z akcentem religijnym, tworzone m.in. przez Diego Velázqueza.

Językiem urzędowym Hiszpanii jest język kastylijski. Popularnie zwany jest on po prostu hiszpańskim. Warto wiedzieć, że - prócz Hiszpanii - posługują się nim urzędowo jeszcze 22 kraje. Każda osoba, która chce zostać obywatelem Hiszpanii, ma obowiązek poznać ten język i posługiwać się nim. Prócz hiszpańskiego, istnieją jeszcze regionalne języki, którymi mówią społeczności lokalne. Najbardziej popularny jest kataloński. Język galicyjski stał się nawet językiem urzędowym regionu Galicji, zaś język baskijski - Kraju Basków. W Hiszpanii turystom trudno jest porozumieć się po angielsku.

Hiszpania ma zapisaną w konstytucji wolność wyznaniową. Najliczniejsze jest wyznanie rzymskokatolickie. Mimo iż liczebność jego wyznawców spada, to nadal deklaruje je ponad 60% mieszkańców Hiszpanii, z czego jednak tylko niewielka ilość zalicza się do osób praktykujących. Istnieje tutaj również duży odsetek osób, które uważają się za ateistów - ta liczba dla odmiany rośnie, wynosząc obecnie ok. 20% ludności. Pozostała część społeczeństwa wyznaje inne religie, jak np. islam albo prawosławie. Około 3% społeczeństwa nie wyznaje żadnej religii, ale nie utożsamia się również z ateizmem.

Będąc w Hiszpanii, warto pamiętać o okresie sjesty, zwykle między 14 a 16 każdego dnia - można wówczas napotkać zamknięte drzwi w wielu obiektach publicznych. Kobiety powinny przygotować się na bardziej i mniej otwarte zaczepki ze strony mężczyzn, zwłaszcza jeśli są blondynkami. W barach czy restauracjach obyczaje są dość luźne, ale atmosfera pozostaje przyjazna i kulturalna. Dwukrotny całus w policzek jest typowym przywitaniem. Warto zwiedzić hiszpańską Walencję podczas Święta Pomidora - bitwa na te warzywa jest niezapomnianym przeżyciem i odbywa się w ostatnim tygodniu sierpnia.

W II w. p. n. e. tereny Hiszpanii zamieszkiwali Rzymianie. W V wieku n. e. zostały one zagarnięte przez Wizygotów, aby dwa wieki później dostać się pod panowanie arabskie. Początki chrześcijaństwa w tym obszarze datuje się na VIII wiek. Z czasem rozwinęło się w supermocarstwo, które dodatkowo kolonizowało tereny obecnych Stanów Zjednoczonych. Między XVIII a XX wiekiem Hiszpania stała się dość słaba i rządzona przez dyktatorów. Po wojnie domowej w I połowie XX wieku aż do 1975 krajem rządzili nacjonaliści. Następnie proklamowano monarchię demokratyczną, która istnieje tutaj do dziś.

Kuchnia Hiszpanii, choć dość różnorodna, z pewnością wyróżnia się ogromnym aromatem, smakiem oraz świeżością dań. Chętnie korzysta się tutaj z warzyw i owoców morza, popijając wszystko lokalnym, lekkim winem. Największe podobieństwo można dostrzec w porównaniu z kuchnią śródziemnomorską.

Dziś kuchani hiszpańska kojarzy nam się przede wszystkim ze świeżymi warzywami i owocami, a także smacznym, orzeźwiającym winem, owocami morza i szafranem. Tymczasem jednak nie da się wyznaczyć konkrentych cech, które wskazywałyby na przynależność potraw do kuchni hiszpańskiej. Wynika to w dużej mierze z rozmaitości wpływów, w ramach których kształtowała się tutejsza kuchnia - widać po dziś dzień wpływy arabskie, francuskie, a także bizantyjskie. Niemniej jednak, samo jedzenie ma tutaj nie tylko dostarczać przyjemności, ale również ułatwiać nawiązywanie kontaktów międzyludzkich.

Paella

Ojczyzną tej potrawy jest Walencja, zaś jej nazwa pochodzi od naczynia - metalowej, głębokiej patelni z dwiema rączkami. Podstawą potrawy jest smażony ryż oraz dodatek szafranu. Różne wersje zakładają użycie rozmaitych warzyw, dodatków mięsa i wywaru rybnego, bulionu bądź wina zamiast wody.

Gazpacho

Chłodnik pochodzący w obszaru Andaluzji, będący spożywany w formie zupy bez gotowania. Gazpacho podaje się zwykle jako krem z pomidorów z dodatkiem octu, oliwy, papryki, zielonego ogórka i czosnku. Jako dodatek zwykle serwuje się okruszki chleba. Wszystkie dodatki podawane są osobno.

Hiszpański omlet

Choć nazwa wskazywałaby na danie śniadaniowe, to hiszpański omlet podawany jest zwykle na obiad. Omlet bowiem tworzony jest z jajek, cebuli oraz ziemniaków, które po zmieszaniu smaży się razem. Ziemniaki powinny być przygotowane wcześniej. Czasem do potrawy dodaje się np. grzyby.

Tapas

Choć tapas to nie jedna potrawa, a zestaw przystawek, to jednak jest to danie charakterystyczne dla Hiszpanii. Zwykle podawane jest na półmiskach. Każda przystawka ma niewielki rozmiar - tak aby można było naraz włożyć ją do ust. Tapas podawane są na zimno i ciepło.

Churro

Paluszki, które stanowią doskonały dodatek do kawy. Tworzone są z mąki pszennej, oliwy i cukru, smażone w głębokim, gorącym oleju; podaje się je jako deser albo śniadanie. W wersji moczonej w gorącej czekoladzie stanowią regionalną odmianę dania. W Katalonii sprzedaje się je w specjalnych sklepach.

Creme catalana

Deser, który - jak sama nazwa mówi - wywodzi się z obszaru Katalonii. Przygotowuje się go z mąki kukurydzianej połączonej z mlekiem, cytryną, żółkiem oraz cynamonem. Jest to tradycyjna potrawa w dniu świętego Józefa. Jego powierzchnię pokrywa zwykle karmelizowany cukier.

Turron

Przekąska sprzedawana w formie kostek bądź bloków. Przygotowuje się ją z miodu - w odmianie tradycyjnej pomarańczowego, a także cukru, białek jaj oraz orzechów i migdałów. Zależnie od regionu, gdzie jest przygotowywany, ma formę bardzo kruchą bądź ciągnącą się. To tradycyjne danie bożonarodzeniowe.

Alfajor

Potrawa o rodowodzie arabskim, zbliżona do polskich pączków w formie kruchej. Przygotowuje się ją z mąki, zmielonych migdałów, miodu oraz cynamonu i innych potraw. Zazwyczaj deser podawany jest z polewą bądź nadzieniem z kajmaku. Alfajor mogą różnić się sposobem przygotowania zależnie od regionu.

Święto Trzech Króli, choć wywodzi się z tradycji chrześcijańskiej, w Hiszpanii jest dniem wolnym od pracy. W większych miastach prowadzone są wówczas ulicami Orszaki Trzech Króli. Dodatkowo, dzieci otrzymują tego dnia prezenty świąteczne - zamiast w trakcie Wigilii czy Bożego Narodzenia.

San Fermin jest dniem św. Firmina, patrona Pampeluny. Obchody tego święta są jednak obecne w prawie całej Hiszpanii. Pierwszego dnia spod Ratusza miasta wychodzi parada prowadzona przez prezydenta. Następnie organizowane są wyścigi z bykami, zaś wieczorem - korridy.

Święto Narodowe Hiszpanii nie ma jednej, swoistej nazwy. Upamiętnia ono dzień, w którym Krzysztof Kolumn w 1492 roku odkrył Amerykę podczas jednej z wypraw kolonizacyjnych. Zazwyczaj główne obchody tego dnia co roku prowadzi król Hiszpanii, rozpoczynając paradę.