Vanuatu

Bajkowy krajobraz w sercu Oceanii. W Vanuatu warto nocować pod strzechą pod gwiaździstym niebem, wybrać się na piękną plażę, kąpać w lazurowej wodzie, zwiedzić efektowne wodospady, oddychać tropikalną przyrodą. W klimat rajskich wysp, gdzie życie biegnie wolno z chęcią wprowadzą każdego mieszkańcy.

Vanuatu kusi przyrodniczą różnorodnością, rafami koralowymi i imponującymi wulkanami, których erupcję można podziwiać na własne oczy. Intensywne kolory, tropikalne zwierzęta i rajskie plaże. Tak turystów witają wyspiarskie kraje archipelagu Melanezji.

Vanuatu jest państwem wyspiarskim leżącym na Oceanie Spokojnym w ramach archipelagu Melanezji. Linia brzegowa jest bardzo rozwinięta i ma długość 2 528 km. Wyspiarskie tereny należące do Vanuatu są przeważnie górzyste i pochodzenia wulkanicznego. Przeciętna wysokość terytorium to 500-600 m n.p.m. Najwyższy szczyt kraju Mt Santo ma wysokość 1 887 m n.p.m. Dlatego też jest to teren aktywny sejsmicznie. Znaczną część terenu zajmują lasy i sawanny, stąd niezwykle rozwinięta, tropikalna fauna i flora.

Nad Vanuatu rozciąga się strefa klimatu podrównikowego. Amplituda temperatur jest dość zróżnicowana. W miesiącach letnich słupki z rtęcią średnio skaczą do 30 °C, zaś zimą temperatura wynosi około 16 °C. Opady wahają się między 1000 a 2500 mm rocznie. Najwięcej pada na północy kraju. Standardowo wyróżnia się dwie pory roku: porę suchą i deszczową. Pora sucha jest wyraźnie zaznaczona na południu kraju. Latem wyspy cechują się znaczną wilgotnością i występują tam nawet cyklony tropikalne. Wilgotność powietrza przekracza wówczas 90%.

Tradycyjna muzyka Vanuatu jest kultywowana głównie na terenach wiejskich. Instrumentami są głównie bębny, bambusowe flety i grzechotki. Wśród tamtejszych plemion muzyka zawsze stanowiła jeden ze środków komunikacji międzyludzkiej. Tym bardziej, że ludność jest bardzo zróżnicowana i istnieje ponad 50 grup etnicznych. Historie i sprawy ściśle związane z tożsamością zwykle przekazywane były ustnie, tak samo jak lokalne legendy. Dlatego też losy plemion często były tematem pieśni, tak żeby każdy mógł o nich usłyszeć.

Vanuatu jest sercem dzikiej przyrody, toteż nie architektura a skalne malowidła, wodospady czy wulkany są główną atrakcją wysp. Petroglify niedaleko Port Patrick. Rysunki ukazują ptaki, ryby, żółwie i inne symbole ważne dla starożytnych plemion. Inne ciekawe malunki zdobią skały na wyspie Lelepa. Czarne rysunki przedstawiają zwierzęta i pochodzą z X wieku. Warto odwiedzić też Teuoma, gdzie znajdują się grobowce sprzed 3 tysięcy lat. To bezgłowe szkielety umieszczone w ozdobnych donicach ceramicznych, z głowami na piersiach.

W Vanuatu funkcjonują 3 języki urzędowe: angielski francuski i bislama. Pierwsze dwa są oczywiście scheda po czasach kolonializmu, trzeci jest typowym językiem tego regionu. To język kreolski stworzony w oparciu o język angielski. Używa go około 200 tysięcy ludzi. Stanowi symbol narodowej tożsamości. W języku bislama napisano tekst hymnu narodowego Vanuatu. Ze względu na mnogość plemion mieszkających w Vanuatu, oprócz języków urzędowych w użyciu jest wiele języków plemiennych i różnorodnych dialektów.

Ze względu na kolonialną przeszłość, ponad 70% mieszkańców wyznaje protestantyzm. Głównymi odłamami są anglikanizm, kościół prezbiteriański, kościół Chrystusowy. Na kolejnym miejscu plasuje się katolicyzm, wyznawany przez 13%. Chrześcijańscy misjonarze przybyli do Melanezji na przełomie XIX i XX wieku. Religie plemienne są kultywowane jedynie przez 4% społeczeństwa. Lokalni szamani odprawiają modły, tańczą wokół ognisk, malują swoje ciała. Tego typu obrzędy należą jednak do wyjątków, większość mieszkańców wyznaje europejską religię.

Plemiona dużą wagę przywiązują do statusu społecznego. W większości przypadków wysoki status nie przysługuje kobietom. Mieszkańcy dużą wagę przywiązują do rytualnych uczt i tradycyjnego świętowania. Podczas największych uroczystości daje się dary rodzinie i przyjaciołom (im ktoś jest bogatszy, tym więcej oferuje), a także spożywa dania z wieprzowiny. Bardzo ważny jest obrzęd malowania ciała kolorowymi farbami a także noszenie masek podczas wielkich wydarzeń. Legendy nasiąknięte s nawiązaniami do wulkanów i przyrody, jako kluczowych części tożsamości.

Wyspy Vanuatu odkrył w 1606 roku portugalski żeglarz P.F. de Queirós. W XVII wieku ich mapę opracował James Cook i nadał im nazwę Nowych Hebryd. W 1887 roku wyspy zostały objęte protektoratem brytyjsko-francuskim. W czasie II wojny Vanuatu stanowiło ważną bazę dla obozu aliantów. Nowe Hebrydy uzyskały niepodległość w 1980 roku. Rok później Vanuatu zostało członkiem brytyjskiej Wspólnoty Narodów i ONZ. W Vanuatu jeszcze przez wiele lat ścierali się zwolennicy wpływów francuskich i brytyjskich, natomiast sytuacja polityczna jest uznawana za stabilną.

Egzotyczna kuchnia Vanuatu jest kompilacją tradycyjnych potraw rdzennych mieszkańców, a także wpływów francuskich i azjatyckich. Łączy w sobie soczyste owoce, lekki smak kokosa i świeże ryby prosto z jeziora. Posiłki bogate są w wartości odżywcze, bo rzesza składników pochodzi z domowych ogródków.

Dieta na Vanuatu zawiera w głównej mierze ryby, warzywa korzenne (kolokazja jadalna, słodkie ziemniaki), owoce i warzywa. Bogactwo naturalne i dobre warunki do uprawy sprawiają, że posiłki są różnorodne, zdrowe i składają się ze świeżych produktów. Jedzenie jest przeważnie gotowane przy użyciu gorących kamieni lub poprzez wrzenia i parowanie. Dla urozmaicenia i pogłębienia smaku, mieszkańcy dodają do całości mleko kokosowe i śmietanę. Popularnym napojem jest tzw. kava robiona z pieprzu metystynowego. Powstaje przez mielenie suchych korzeni z wodą.

Lap Lap

Narodowa potrawa Vanuatu. Przygotowuje się z yams i kolokazji jadalnej – warzyw mało popularnych w Polsce. Ubija się je do momentu uzyskania miękkiej konsystencji, a następnie gotuje wraz z kremem kokosowym i mięsem (wieprzowiną, wołowiną lub kurczakiem).

Krab palmowy

W smaku podobny jest do homara. To znana przekąska w Azji i Pacyfiku. Zwykle gotuje się go we wrzącej wodzie, dodaje mleko kokosowe. Krab sam w sobie ma wyrazisty aromat, zatem nie potrzeba zbyt wielu przypraw. Niektóre okazy są trujące, dlatego oporządzeniem kraba muszą zajmować się specjaliści.

Gulasz

Na wyspach Vanuatu prawdziwym przysmakiem są też "latające listy" czyli tamtejsza odmiana nietoperzy z rudym futerkiem wokół szyi. Z mięsa nietoperza przygotowuje się gulasz z dodatkiem słodkich ziemniaków, gotowanych warzyw i często mleka kokosowego. Potrawa jest bardzo sycąca.

Kelaguen

Pod tą nazwą kryje się pikantny, smażony kurczak, który oryginalnie pochodzi z wyspy Guam. Dla uzyskania głębszego smaku dodaje się do niego ostre papryczki, sok z cytryny, sos sojowy i cebulę. Jest idealną propozycją dla amatorów ostrych smaków. Serwuje się go z pitą i mlekiem kokosowym.

Bananowe biszkopty

Z uwagi na bogactwo owoców w Melanezji, to one są głównym składnikiem łakoci na Vanuatu. Prawdziwym przysmakiem są bananowe biszkopty z dodatkiem masła orzechowego. Zmiksowaną całość należy piec przez około 10 minut, w zależności od tego jak twarde biszkopty się lubi.

Bananowe ciasto

Banan jest częstym składnikiem ciast. Dodatkowymi produktami są cukier waniliowy, mleko kokosowe, jajka, masło. Banany miksuje się z pozostałymi składnikami masy i piecze aż całość się zarumieni. Niektórzy na gotowe ciasto kładą świeże kawałki innych owoców.

Słodka sałatka ziemniaczana

Słodkie ziemniaczki są jednym z podstawowych składników kuchni Vanuatu. Nic dziwnego, że znajdują zastosowanie także przy okazji deserów. Do pokrojonych ziemniaczków dodaje się cebulę, buraki, gotowane jajka, majonez, sól, pieprz i inne przyprawy wedle uznania.

Słodkie warzywa

Ze względu na obfite plony i różnorodność upraw w ogrodach, na Vanuatu w deserach wykorzystuje się bogactwa naturalne. Znakomity deser stanowią też świeże, pokrojone owoce polane słodkim mlekiem kokosowym. Aby osłodzić jeszcze potrawę, dodaje się do niej pokrojone kawałki mango.

Ojciec Walter Linki był pierwszym premierem Vanuatu. Zasłużył się dla budowy niezależnego państwa, nie godził się na francuskie próby atomowe i zbytnie uzależnienie regionu od USA. Mieszkańcy na jego cześć organizują parady, śpiewają pieśni, wspominają jego czyny i składają wieńce.

Najbardziej huczne obchody tego ważnego dnia odbywają się w stolicy Port Vila. Mieszkańcy organizują szereg imprez sportowych takich jak wyścigi jachtów czy canoe. Parkiem Niepodległości przechodzi żołnierska parada. Oprócz tego ludzie organizują tańce, zawody muzyczne i biesiadują.

Podpisanie konstytucji Vanuatu odbyło się w październiku 1979 roku. To radosne święto i tak też jest obchodzone. Mieszkańcy organizują parady, wywieszają flagi w oknach, słuchają politycznych przemówień władz państwowych i organizują huczne imprezy z jedzeniem muzyką i tańcem.