Wizyta w Austrii to nie tylko zachwyt Alpami i zimowymi sportami górskimi. Przybyszów urzeknie także pompatycznymi zabytkami, muzyką klasyczną, festiwalami i imprezami ludowymi. Nie sposób nie wspomnieć także o sycącej kuchni i najlepszych na świecie deserach!
Niewątpliwymi walorami podczas odwiedzin Austrii są: bogata infrastruktura turystyczna (szczególnie w śnieżnych Alpach), prześliczne krajobrazy, folklorystyczne miasteczka i wsie. Odwiedzających zachwycić może też okazałą architekturą, otwartością mieszkańców i różnorodnością w ofercie kulturalnej.
Republika Austrii jako kraj usytuowany w południowej części Europy Środkowej nie posiada dostępu do morza. Będąc federacją dziewięciu krajów związkowych tzw. landów ma powierzchnię 83 871 km² (w tym wody zajmują jedynie 1091 km²). Leży nad drugą co do długości rzeką w Europie, czyli Dunajem, o dorzeczu sięgającym 817 tys. km². Terytorium państwa w większości zajmują góry - Alpy oraz Masyw Czeski. Długość granic lądowych z ośmioma sąsiadami (Szwajcarią, Lichtensteinem, Niemcami, Czachami, Słowacją, Węgrami, Słowenią i Włochami) wynosi 2562 km.
Austria, tak jak Polska, charakteryzuje się klimatem umiarkowanym środkowoeuropejskim. To znaczy, że każda pora roku ma typowe dla siebie cechy klimatyczne. Na południowym wschodzie oraz na północy (klimat kontynentalny) lata są upalne, zimy łagodne, występuje stosunkowo mało opadów. Na terenach górzystych, w Alpach, notuje się natomiast obfite opady nawet do 2000 mm, krótkie lata i ostre zimy. Na południe natomiast docierają śródziemnomorskie, ciepłe i bezdeszczowe masy powietrza. Co ciekawe, można także zaobserwować nagłe ocieplenia za sprawą fenu, czyli suchego wiatru znad Sahary.
Na to, jak wygląda dzisiejsza Austria z pewnością największy wpływ miała wielokulturowość sięgająca jeszcze czasów imperialnych. Germanie, Madziarzy, Słowianie, Żydzi, Romowie i ludy romańskie przybywali z najdalszych zakątków cesarstwa, by być bliżej dworu, zrobić karierę naukową lub artystyczną. Tworzyli elity asymilując się z resztą społeczeństwa. Wielonarodowość nie zapobiegła jednakże poczuciu odrębności poszczególnych landów. Najbardziej widoczne jest to na terenach alpejskich. Regiony różnią się od siebie mową, budownictwem, kuchnią, strojami czy tradycjami ludowymi.
Godnie reprezentowanymi dziedzinami sztuki austriackiej są: architektura, malarstwo i muzyka. Turystów zachwycić może wspaniałym budownictwem: średniowiecznymi klasztorami, zamkami i warowniami, miejskimi kamienicami kupieckimi oraz rozległymi terenami pałacowo-ogrodowymi. Wiedeń ze swoją filharmonią jest stolicą muzyki klasycznej, tu tworzyli Ludwik van Beethoven, Wolfgang Amadeusz Mozart czy Ryszard i Jan Straussowie. Wspominając o austriackiej sztuce nie można zapomnieć także o rzemiośle artystycznym i niepowtarzalnych manufakturach np. szkła.
Austriacy ze względu na germańskie pochodzenie posługują się językiem niemieckim, jednakże w swojej ojczystej odmianie. W potocznym obiegu wyróżnia się kilka tysięcy słów charakterystycznych dla tego kraju. Pomimo tego w konstytucji niemiecki jest zapisany jako język urzędowy. W piśmie jest jednolity w całej Austrii, natomiast występuje kilka regionalnych akcentów i dialektów. Przykładowo tyrolski jest tak różny, że nawet rodowici Austriacy mogą go nie rozumieć. Większość mieszkańców kraju biegle posługuje się także międzynarodowym językiem angielskim.
W kraju tak liberalnym jak Austria rozłam kościoła i państwa nastąpił już w XVIII w. za panowania dynastii habsburskiej. Obecnie do wyznania rzymskokatolickiego przyznaje się 63% obywateli. Jednak w miastach do kościołów zagląda się raczej z okazji koncertów, na wsiach duchowość jest rytualnym obrządkiem połączonym ze spotkaniami towarzyskimi. Innymi wyznaniami są: Islam (5,5%), Prawosławie (4,8%) i Kościół Ewangelicko-Augsburski (3,7%). Odnotowano też mniejszości religijne tj.: Świadkowie Jehowy, wyznawcy Kościoła Ewangelickiego Helweckiego Wyznania, Kościół Starokatolicki i Nowoapostolski.
Fundamentem kultury austriackiej są odrębne obyczajowości: ludowa i dworska. To w dużych ośrodkach miejskich narodziły się elegancja, szyk, zasady postępowania i etykieta. Symbolem typowego mieszczaństwa jest rozpoczynanie dnia od czytania gazety w ulubionej kawiarni. Natomiast austriacka prostota i bezpretensjonalność pochodzą z wiejskiej gospody brzmiącej śpiewami przy tradycyjnych instrumentach i plotkami przy kuflu piwa. Austriacy lubią zabawę: bale karnawałowe sięgające czasów dworskich, jarmarki bożonarodzeniowe ze straganami oraz dożynki, święta pasterskie i górnicze.
Pierwsze organizacje państwowe na tych ziemiach założyli Celtowie w IV w. p.n.e. Austria swój rozkwit, szczególnie regionalny, datuje na XIII-XIX w., kiedy władzę sprawowali Habsburgowie. Demokrację przyjęła w 1907 roku. Podczas I wojny światowej w sojuszu z Niemcami doszło do rozpadu monarchii i proklamowania republiki. W 1920 wróciła demokracja, a w 1938 roku włączona do Niemiec, co zostało poparte przez mieszkańców w plebiscycie. Po II wojnie światowej Austria znów stała się republiką, kontrolowaną przez aliantów do 1955 roku. Wówczas podpisano ustawę o wieczystej neutralności.
Ze względu na wielonarodowość kuchnia austriacka nie jest jednolita. Jednakże na całym świecie słynie ze sznycla wiedeńskiego z cielęciny, sznycla po wiedeńsku z wieprzowiny, kiełbasek i zup oraz ze słodkości – strudla jabłkowego i tortów czekoladowych.
Kuchnia austriacka opiera się na prostych w przygotowaniu potrawach. Mieszkańcy na śniadanie spożywają bułki z masłem i dżemem. Głównym posiłkiem jest obiad składający się z 2 dań. Najczęściej gotowanymi zupami są: bulion, rosół wołowy, zupa czosnkowa, fasolowa i zawiesista jarzynowa. Danie główne to przeważnie różnego rodzaju kotlety z cielęciny i wieprzowiny lub kurczak z ziemniakami i niewielką ilością surówki. Rzadziej można trafić na dziczyznę, ryby, pierogi i grzyby. Austria słynie za to z przepysznych deserów, dobrej jakości piwa typu pilzner i białego wytrawnego wina.
Nockerln
Te kluski ziemniaczano-serowe są austriackim odpowiednikiem włoskich gnocchi. Środek wypełniony jest według upodobań: mięsem, serem, warzywami lub na słodko. W niektórych rejonach podaje się je w zupie-wywarze z wołowiny doprawionym wędzoną jagnięciną, ziemniakami, pietruszką, szczypiorkiem.
Tafelspitz
Głównym atutem tego dania są soczyste kawałki wołowiny najwyższej jakości duszone w wywarze warzywnym z marchwi, cebuli, pora i selera. Podaje się je z pieczonymi ziemniakami, gotowanymi jarzynami, sosem szczypiorkowym oraz chrzanem z jabłkami. Do smaku doprawia lubczykiem.
Wiener Schnitzel
Delikatny, cienko rozbity sznycel cielęcy, wieprzowy lub drobiowy frytowany jest w złocistej i chrupiącej panierce. Tradycyjnie podaje się go z sałatką kartoflaną, zieloną sałatą I ziemniakami posypanymi pietruszką. Aby wydobyć smak mięsa polewa się je wyciśniętym sokiem z cytryny.
Bauernschmaus
To tradycyjne danie składa się z kilku rodzajów mięsa. Przeważnie podaje się wędzoną i gotowaną szynkę, peklowaną wieprzowinę, gotowaną wołowinę, kiełbaski oraz nacinane w fantazyjny sposób parówki. Dopełnieniem uczty są kiszona kapusta z kminkiem oraz kluski.
Keiserschmarrn
Ten puszysty omlet podarty na drobne kawałki i posypany rodzynkami oraz cukrem pudrem zajmuje pierwsze miejsce wśród austriackich tradycyjnych słodkości. Łatwy i szybki w przygotowaniu równie wspaniale smakuje z musem jabłkowym, powidłami czy bitą śmietaną i owocami. Serwowany z kompotem ze śliwek.
Sachertorte
Ten „król deserów” - czekoladowy torcik smakiem przypominać może nam WZ-kę. Jego twórcą w XIX wieku był młodszy kucharz nadworny Franz Sacher. Aby zadowolić wymagające gusta księcia oraz jego gości stworzył tort czekoladowy przekładany marmoladą morelową i oblewany polewą z czekolady.
Apfelstrudel
Tajemnicą wybornego smaku strudla jest rozwałkowanie na bardzo cienkie plastry ciasto. Typowym nadzieniem są pokrojone w kostkę jabłka, cynamon, rodzynki i prażona bułka tarta. Podaje się go na ciepło zaraz po wyciągnięciu z pieca. Dodatkowo serwowany jest z porcją lodów waniliowych i bitą śmietaną.
Tort Pischinger
Drugim znanym austriackim tortem jest Pischinger. Błyskawiczny w przygotowaniu, powstał w XIX wieku z rąk wiedeńskiego cukiernika Oscara Pischingera. Chrupiące wafle przełożone są słodkim kremem czekoladowym z dodatkiem drobno posiekanych orzechów włoskich.
