Zwane, do lat 70. XX w., Hondurasem Brytyjskim Belize to kraina pełna niespodzianek i tajemnic. Teren przed setkami lat obejmowała cywilizacja Majów, która pozostawiła po sobie liczne ślady, podobnie jak piraci, a o ich zaginionych skarbach krąży wiele legend. Belize przyciąga poszukiwaczy przygód.
Najdłuższa na świecie rafa koralowa, białe plaże i turkusowe wody Morza Karaibskiego, egzotyczna puszcza pokryta nieprzebytymi lasami, wodospadami, orchidee, wspaniałe gatunki motyli, liczne wyspy i wysepki – przyroda Belize stwarza idealne warunki do wypoczynku z dala od masowej turystyki.
Położenie Belize w regionie drugiej pod względem wielkości rafy koralowej Morza Karaibskiego, z dala od zgiełku towarzyszącego masowej turystyce, sprawia, że to niewielkie państwo Ameryki Środkowej, na półwyspie Jukatan, jest dobrym miejscem do spokojnego i ciekawego wypoczynku. Na północy Belize graniczy z Meksykiem, a na zachodzie z Gwatemalą. Niewątpliwą atrakcją turystyczną jest urozmaicone wybrzeże, w skład którego wchodzi ponad 100 wysp. Kraj znany między innymi z położonej na rafie jaskini Blue Hole lub nieodkrytych zakątków lasów tropikalnych z bogatymi gatunkami roślin i zwierząt.
Na kształtowanie klimatu Belize największy wpływ mają gorące i wilgotne masy powietrza. Ze względu na lokalizację państwo leży w strefie klimatu określanego jako wilgotny równikowy, a na północy Belize występują dwie pory roku: sucha, która trwa od lutego do kwietnia, i deszczowa, której towarzyszą obfite opady (ich suma roczna dochodzi nawet do 3000 mm) oraz huragany. Różnice temperatur, zarówno w odniesieniu do powierzchni kraju, jak i do pory dnia, są niewielkie. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń, ze średnią temperaturą w granicach 21°C, a najcieplejszym lipiec (27 °C).
Kultura Belize kształtowała się przede wszystkim pod wpływem brytyjskim, ze względu na fakt, że dzisiejsze Belize to dawna kolonia Wielkiej Brytanii. Niemały wpływ na rozwój kultury miała ludność napływowa, która na obszarze państwa znalazła schronienie. Do głównych ośrodków turystyki pobytowej należy zaliczyć stolicę – Belmopan, ważne centrum komunikacyjne, dawną stolicę – Belize oraz najsłynniejsze z wysepek – Turneffe czy Drovned. Interesujące pod względem archeologicznym są ślady kultury Majów, które znaleźć można w takich ośrodkach, jak: Caracol, Cerros, Lamanai, Lubaantun, Xunantunich.
Sztukę Belize kojarzy się zazwyczaj ze wspaniałymi zabytkami architektury starożytnej, które łącznie stanowią najlepsze świadectwo rozwoju cywilizacyjnego kultury, która zamieszkiwała tereny dzisiejszego Belize od ok. 1500 r. p.n.e.- 900 r.n.e. Ruiny dawnych świątyń, piramid, placów targowych i budynków użyteczności publicznej podziwiać można w wielu miejscach kraju. Najokazalej prezentuje się „El Castillo” w Xunantunich, czyli świątynia ozdobiona zachowanymi freskami Majów. Równie interesujące są zabytki w stylu kolonialnym, kościoły anglikańskie czy rezydencje dawnych gubernatorów.
Choć językiem urzędowym w Belize pozostaje język angielski, zarówno w kraju, jak i na przyległych, zamieszkałych, okolicznych wysepkach usłyszeć można przeróżne języki. W powszechnym użyciu jest język kreolski, który rozwinął się na bazie języka kolonistów europejskich i języków ludności tubylczej. Wciąż żywą tradycję posiada język Majów, którym posługują się grupy etniczne zaliczane do potomków dawnych mieszkańców Belize. Im bliżej granicy z Gwatemalą tym bardziej powszechne staje się komunikowanie się w języku hiszpańskim.
Ponad 80% społeczeństwa Belize to chrześcijanie. Około 49,9% populacji kraju to ludność wyznania rzymsko-katolickiego. Nieco mniejszy odsetek ludności stanowią protestanci (ok. 35,5%). Inne religie chrześcijańskie, w tym Świadkowie Jehowy i mormoni stanowią niecałe 2% społeczeństwa. Na obszarach Belize spotkać można wyznawców judaizmu, buddyzmu, hinduizmu lub islamu. Należą oni do mniejszości religijnych, których liczba wyznawców w kraju nie przekracza 1%. Prawie 9% mieszkańców deklaruje się jako osoby nie wyznające żadnej religii.
Ze względu na fakt, że mieszkańcy Belize to swoista mieszanka etniczna, bogato przedstawia się tradycja w tym małym państwie Ameryki Środkowej. Obok Murzynów, Mulatów, Metysów, Azjatów Belize zamieszkują Indianie, potomkowie dawnych Majów oraz Garifuni. Ci ostatni, zwani też Czarnymi Karibami, to potomkowie afrykańskich niewolników i Indian, zbiegłych ze statku w XVII w. Zachowali oni wiele własnych tradycji. Do specyfiki Garifunów zaliczyć wypada też posługiwanie się odmiennym językiem przez mężczyzn i kobiety. Ich tradycyjnym świętem pozostaje 19 XI, jako rocznica przybycia na wyspę.
Najstarsze i najbardziej atrakcyjne turystycznie ślady wyspecjalizowanej kultury na obszarach Belize kojarzy się głównie z cywilizacją Majów, którzy zamieszkiwali tereny państwa już od 1500 r.p.n.e. Od XVI w. kraj kontrolowali angielscy piraci, a od XVIII w. przypada okres kolonizacji dzisiejszego Belize przez Wielką Brytanię. Początki wyzwalania się Hondurasu Brytyjskiego, jak zwane było Belize, spod zależności brytyjskiej wiązać należy z latami 60. XXw. Niepodległość kraj uzyskał ostatecznie w 1981 r., w którym Belize, jako niezależne państwo, weszło w skład brytyjskiej Wspólnoty Narodów.
Kuchnia Belize jest barwna, soczysta i tchnie smakową świeżością, podobnie jak sama aura karaibskiego kraju. Inspirowane w dużej mierze meksykańską tradycją kulinarną, lokalne potrawy, przyrządzane ze świeżych produktów, dla każdego Europejczyka pozostaną prawdziwą przygodą kulinarną.
Egzotyka Belize doskonale prezentuje się również na talerzu. Prawdziwą eksplozję kolorów i smaków, będących często połączeniem ostro-słodkim bądź słodko-kwaśnym kuchnia belizyjska zawdzięcza głównie wpływom meksykańskim. Ogromna popularnością cieszy się tutaj, przetwarzana na przeróżne sposoby kukurydza i banany. Do najczęściej przyrządzanych mięs należy kurczak. Na stołach królują ryby i owoce morza, które mogą być gotowane, smażone bądź grillowane. Do dań powszechnych należą zupy z owocami morza i mlekiem kokosowym. Doskonale smakują w tym regionie dojrzałe, świeże owoce.
Catrachitas
Bardzo smaczny rodzaj tortilli, która swój rodowód posiada w Meksyku. Catrachitas to uformowana w formę pierogów i smażona na głębokim tłuszczu tortilla z nadzieniem serowo – fasolowym. Inna jej odmiana – enchilados, nadziewana bywa kapustą, mięsem mielonym i jajkami na twardo.
Zupa z owoców morza
Bezpośrednia bliskość zachwycającej, zasobnej w liczne, jadalne gatunki rafy koralowej sprawia, że do dań tradycyjnych wchodzą potrawy przyrządzane na bazie darów morza. Do często serwowanych potraw zaliczyć wypada zupy na bazie mleka kokosowego, delikatnie doprawiane bazylią i innymi przyprawami.
Ryż z fasolą
Najbardziej popularne, proste i sycące danie z kuchni tradycyjnej, które serwuje się nie tylko w licznych knajpach i barach, ale głównie na domowych stołach. W wersji bogatszej urozmaiceniem potrawy jest dodatek kurczaka, marynowanego i podsmażonego albo podanego w słodko-kwaśnym sosie.
Belizeńska langusta
Smaku łowionych u wybrzeży Belize langust, przyrządzanych zgodnie z tradycyjnymi, lokalnymi recepturami nie da się porównać z niczym innym. Kawałki langusty lub jej całość dodaje się do podsmażonej cebuli i pomidorów, a następnie gotuje z dodatkiem mleczka kokosowego i curry.
Platanos
Warunki naturalne, jakie panują w Belize sprawiają, że wyjątkowo dobrze prosperuje w kraju uprawa bananów. Platanos są ich specjalną odmianą, która używana bywa do przyrządzania wielu znanych potraw. Najpopularniejszym sposobem podania są banany smażone, polewane różnymi rodzajami słodkich sosów.
Desery owocowe
Najprostszym chyba rodzajem deseru, z jakim spotkać się można w Belize jest deser składający się z kolorowej mieszanki owoców. Prostota nie oznacza tutaj monotonii, ponieważ smaki ananasa, papai, kokosu, mango, lichi, pomarańczy i avocado czy mango są pyszną, ciekawą kompozycją.
Pudding z kasawy
Deser znany jako słodki przysmak kreolskiej ludności. Wyglądem przypominający ciasto, słodki pudding swój niezwykły smak zawdzięcza dodatkom wanilii, cynamonu i kokosu. Jego zewnętrzna, chrupiąca skórka kryje słodki, kremowy środek. Przygotowany deser podawać można z sosami owocowymi.
Jogurtowy deser bananowy
Jeden z podstawowych bananowych deserów, z jakich słynie cały obszar Karaibów. Przygotowanie deseru zajmuje niewiele czasu, a smak jest wysmienity. Pokrojone i ułożone w szklanych naczynkach banany zalewa się musem joburtowo-kokosowym i pozostawia do schłodzenia.
