Monumentalne zabytki archeologiczne inkaskiej kultury ukryte w zielonych zakątkach wiecznie zielonych lasów oraz tętniące życiem i zachęcające bogatą ofertą kulturalną, nowoczesne miasta, będące świadkami czasów kolonialnych – Ekwador przyciąga nie tylko ze względu na zachwycającą przyrodę.
Zielone lasy równikowe, gęsta sieć rzeczna, piaszczyste wybrzeże oceaniczne, ośnieżone szczyty Andów i Wielka Centralna Dolina z czynnymi i wygasłymi wulkanami, a wszystko na zaledwie 276 tys. km2 – to wyłącznie wstęp do zachwycającego bogactwa przyrody, jakim szczyci się Ekwador.
Położenie Ekwadoru nad Pacyfikiem, przecięcie obszaru kraju przez równik, i położenie w obszarze aktywnym sejsmicznie to główne wytyczne, które warunkują atrakcyjność przyrodniczą tego najmniejszego z państw andyjskich. Do największej atrakcji turystycznej Ekwadoru zalicza się również 60 wulkanicznych wysp, wchodzących w skład państwa, z endemiczną fauną, znanych jako słynne Wyspy Galapagos. Różnorodność geograficzną budują w Ekwadorze: wąska nizina nadbrzeżna, strefa Andów Ekwadorskich, Wielka Centralna Dolina z licznymi wulkanami i Nizina Amazonki. Ekwador graniczy z Kolumbią i z Peru.
Pomimo położenia Ekwadoru w strefie klimatu równikowego, realny klimat w tym niewielkim, południowoamerykańskim państwie jest znacznie bardziej zróżnicowany. Wynika to zarówno z wpływu zimnego Prądu Peruwiańskiego, na południowym wybrzeżu, jak i z rzeźby terenu. W Andach występuje piętrowość roślinna i klimatyczna, wyższe też są opady, a ich średnia we wschodnich obszarach Ekwadoru i na północy przekracza 2000 mm w skali roku. Klimat bardziej suchy notuje się w południowej części kraju, gdzie temperatury są wyższe i wahają się w granicach od 24°C do 28 °C.
Wysokim walorom przyrodniczym Ekwadoru odpowiada równie bogate zróżnicowanie kulturowe. Jedną z bardziej charakterystycznych atrakcji kulturowych kraju jest bogata spuścizna kultury Inków, reprezentowana przez monumentalne obiekty archeologiczne. Do najciekawszych należą tutaj kompleks Ingapirka i Park Archeologiczny Pumapungo. Oprócz dziedzictwa inkaskiego, Ekwador obfituje w liczne zabytki sakralne i odrestaurowaną miejską architekturę z okresu kolonialnego. Obowiązkowym miejscem odwiedzin pozostaje stolica Ekwadoru – Quito oraz Cuenca, określana kulturalną stolicą Ekwadoru.
Sztuka plemion zamieszkujących niegdyś teren dzisiejszego Ekwadoru nie jest jedynym elementem sztuki, jakim szczyci się współczesny Ekwador. O bogatej spuściźnie kulturalnej świadczyć może bogaty program imprez, jakie odbywają się w Atenach Ekwadoru, jak nazywana bywa Cuenca – miasto będące samo w sobie reprezentantem interesującej sztuki Ekwadoru, z licznymi, odnowionymi zabytkami przedkolonialnymi. Miejską architekturę podziwiać można również w założonym w 1533 r. na terenie inkaskiego osiedla – Quito. Oba miasta wpisane zostały na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
W Ekwadorze obowiązują dwa języki urzędowe: hiszpański oraz język keczua. Pierwszy z nich pojawił się na terytorium Ekwadoru wraz z pierwszymi europejskimi kolonizatorami w dobie wielkich odkryć, w XVI wieku. Geneza drugiego języka urzędowego Ekwadoru sięga imperium inkaskiego, w którym język Indian Keczua był oficjalnym językiem urzędowym. Do rozpowszechnienia go, po konkwiście, przyczynili się misjonarze, czyniąc go językiem ewangelizacji plemion indiańskich. Z uwagi na fakt, że keczua jest bardzo zróżnicowany dialektalnie, w regionie Andów spotkać można jego różne odmiany.
Zdecydowana większość mieszkańców Ekwadoru to chrześcijanie. Dominującym wyznaniem jest wyznanie rzymsko-katolickie. Huczne i radosne obchody świąt religijnych, zwłaszcza na wsiach i w mniejszych miastach należą w Ekwadorze do tradycji. Oprócz katolicyzmu, w Ekwadorze stosunkowo duży odsetek mieszkańców to protestanci. W mniejszości znajdują się Świadkowie Jehowy. Specyfika religijną Ekwadoru jest przenikanie się dawnych tradycji plemiennych i inkaskich ze świętami chrześcijańskimi. W kraju wciąż spotkać można też wyznawców tradycyjnych religii plemiennych.
Ogromne zróżnicowane etniczne Ekwadoru przekłada się na różnorodność tradycji i zwyczajów, które kultywowane są w różnych częściach kraju. Choć współczesny Ekwador jest państwem nowoczesnym, nie przeszkadza to wciąż żywemu współistnieniu w kraju zwyczajów i tradycji o genezach plemiennych. Szczególnie bogato przedstawia się w Ekwadorze tradycja pieśni i tańców. Występy tancerzy w tradycyjnych strojach podziwiać można podczas organizowanych festiwali regionalnych. Przywiązanie do muzyki wyraża się także w bogactwie instrumentów, jakimi posługują się ekwadorscy muzycy folklorystyczni.
Rdzennymi mieszkańcami terytorium dzisiejszego Ekwadoru były liczne plemiona indiańskie, które w XV w. zostały połączone, dając początek Państwu Inków. Choć ślady osadnictwa sięgają w Ekwadorze ok. 8000 r.p.n.e., to początki nowożytnej historii wiązać należy głównie z okresem inkaskim i wyzwalaniem się plemion indiańskich spod kolonialnego uzależnienia od Hiszpanii. Dążenia niepodległościowe nasilały się od początków XIX w., aby ostatecznie w 1824 r. ówczesna niezależna prowincja Quito przyjęła funkcjonującą do dziś nazwę Ekwador.
Egzotyka i soczyste barwy, tak w skrócie opisać można kuchnię położonego na Równiku Ekwadoru. Zróżnicowanie etniczne i geograficzne znajduje swoje odzwierciedlenie na talerzach w różnych częściach kraju. Niezmiennie jednak kuchnia ekwadorska pozostaje niezapomnianym doświadczeniem smakowym.
Choć do potraw podstawowych, spożywanych niemal codziennie w Ekwadorze należą przetwarzane i podawane na różne sposoby ziemniaki, ryż i kukurydza, kuchnia w Ekwadorze szczyci się znacznie większym urozmaiceniem. Kuchnia na obszarach wybrzeża obfituje w ryby i owoce morza, w górach jada się większe ilości mięsa, głównie wieprzowiny, przysmakiem jest cuy, czyli potrawa ze świnki morskiej, co dla wielu Europejczyków pozostaje nie do przyjęcia. Pomimo regionalnego zróżnicowania potraw, w każdym obszarze kraju w jadłospisie stałe miejsce zajmują owoce, zwłaszcza banany, mango, marakuja.
Cuy
To jeden z tradycyjnych przysmaków Ekwadoru, który wzbudza najwięcej kontrowersji wśród europejskich turystów, ponieważ potrawa przygotowywana jest z mięsa świnek morskich, przetwarzanego na różne sposoby, od pieczonej lub faszerowanej, po gotowaną. Geneza dania wywodzi się z Państwa Inków.
Fritada de chancho
Daniem charakterystycznym dla andyjskich terenów Ekwadoru jest fritada. Potrawę przygotowuje się na bazie wieprzowiny, która jest najpierw gotowana, a potem smażona. Danie serwowane z ziemniakami bądź ryżem. Częsty dodatek stanowi gotowana fasola.
Ceviche
Ceviche to potrawa popularna głównie w obszarze przybrzeżnym. Przysmak ten przyrządzany jest z delikatnych ryb oraz owoców morza, które marynuje się w soku z limonki z dodatkiem cebuli i papryki. Sałatkę z owoców morza często podaje się z pikantnym sosem paprykowo-czosnkowym – aji.
Tortillas de maiz
To potrawa uniwersalna, będąca tradycyjną dla większości krajów Ameryki Południowej. Również w Ekwadorze, ze względu na łatwą dostępność kukurydzy, placki kukurydziane należą do standardowych potraw. Podawane w różnych wersjach potrafią zadziwić smakiem ukrytym w prostocie dania.
Chucula
Jednym ze smacznych, ekwadorskich deserów tradycyjnie serwowanych do popołudniowej kawy jest deser z bananów i mleka, podawany na zimno, znany pod nazwą chucula. Ekwadorczycy uwielbiają także wszelkiego rodzaju ciasta bananowe w których przyrządzaniu są mistrzami.
Quimbolitos
Quimbolitos to kolejny słodki przysmak, który obok chuculi i ciast bananowych cieszy się ogromną popularnością w Ekwadorze. Słodkie danie przygotowuje się ze słodkiego farszu z jajek, sera, kukurydzy i rodzynek, który zawinięty zostaje w liście bananowca, po czym całość gotuje się na parze.
Pieczone figi z serem
Często spotykany deser w Ekwadorze. Owoce, po wcześniejszym nacięciu, z dodatkiem masła i miodu piecze się ok. 10 minut w piekarniku. Upieczone figi posypuje się cynamonem i orzechami oraz podaje z lekko osłodzonym serkiem lub jogurtem. Deser bardzo prosty, ale niezwykle smaczny.
Dulce de leche
Dulce de lehe, czyli masa kajmakowa jest tradycyjnym przysmakiem z Ameryki Południowej. Słodką masę przygotowuje się z mleka z cukrem. Dulce de leche serwowane jest zazwyczaj jako obowiązkowy dodatek do ciast, lodów, naleśników. Bywa serwowany samodzielnie z dodatkiem bananów.
