Zachwycające kształty bogato wyposażonych, buddyjskich świątyń, sanktuaria i kompleksy religijne, liczne zabytki UNESCO i zupełna egzotyka kulturowa w kraju oferującym różne sposoby spędzenia czasu wolnego – Laos z pewnością zachwyci turystów nastawionych na niestandardowy sposób podróżowania.
Egzotyczna, bujna przyroda strefy podzwrotnikowej z bogactwem fauny, plantacje kawy i herbaty, fenomenalne wodospady, delfiny rzeczne i rzeczna laguna pełna małych wysp na pograniczu z Kambodżą – to tylko niektóre z niezwykłości, jakie spotkać można w południowoazjatyckim Laosie.
Laos jest niewielkim państwem śródlądowym Azji Południowo-Wschodniej, położonym dokładnie na Półwyspie Indochińskim. Od południa graniczy z Kambodżą i Tajlandią, od wschodu z Wietnamem, od zachodu z Mjanmą, a północnym jego sąsiadem są Chiny. Największym bogactwem naturalnym Laosu są bujne lasy podrównikowe z cennymi gatunkami drzew różanych, hebanu, palisandru i drzewa tekowego. Kraj wyżynno- górzysty z najwyższym szczytem Phu Bia (2820 m n.p.m.), wznoszącym się na Wyżynie Xieng Khuang. Najbardziej zamieszkanym obszarem Laosu jest jednak pas nizin nad główną rzeką kraju – Mekongiem.
Państwo położone jest w gorącym i wilgotnym klimacie podzwrotnikowym o odmianie monsunowej. Przyczyną obfitych opadów deszczu w Laosie, poza monsunem południowo-wschodnim, wiejącym w miesiącach letnich i przynoszącym maksymalne opady, jest bliskość oceanów: Spokojnego i Indyjskiego oraz górzyste ukształtowanie terenu. Do miesięcy najzimniejszych należą grudzień i styczeń, kiedy średnia wartość temperatury wynosi 16 °C. Wiosną temperatury wzrastają, osiągając wartość do 30 °C przed nastaniem monsunu letniego. Sprzyjające warunki termiczne przyczyniły się do bujnego rozwoju roślinności Laosu.
Egzotyka Laosu obecna jest nie tylko w odmienności geograficzno - przyrodniczej. W równym stopniu buduje ją odmienność kulturowa. Do miejsc, które, będąc w Laosie koniecznie należy odwiedzić zaliczają się dwa miasta: stolica – Vientiane, założona w XIII w. z licznymi zabytkami, wśród których wyróżniają się świątynie buddyjskie – waty ( Wat Phra Keo, sanktuarium That Luang czy kompleks świątyń Wat Sisaket). Drugim ciekawym miastem jest Luang Prabang, stolica Laosu w latach 1353-1563. Miejsce chętnie odwiedzane przez turystów ze względu na bogactwo zabytków i panującą tu atmosferę wyciszenia.
Pomimo faktu, że Laos jest państwem rozwijającym się, którego podstawę gospodarki stanowi rolnictwo, sztukę kraju godnie reprezentują buddyjskie świątynie i klasztory wraz z wyposażeniem. Waty należą do zdecydowanie najbardziej interesujących zabytków Laosu. Ta zadziwiająca architektura z dominującą czerwienią i żółcią oraz rozmaitością zdobień, płaskorzeźb i fresków, zachwyca przy bliższym przyjrzeniu się zabytkom. Nietypowym miejscem jest także laotański park Buddów pod Vientiane z okazałymi przedstawieniami bóstw. Kształty rzeźb są doskonałym przykładem laotańskiej egzotyki w sztuce.
Urzędowym językiem Laosu jest język laotański. Posługuje się nim ok. 5 mln Laotańczyków. Bliskie spokrewnienie z językiem tajskim sprawia, że Laotańczycy bez większych problemów potrafią komunikować się z Tajlandczykami. Laotański zapisywany jest pochodzącym z Indii pismem alfabetyczno-sylabicznym. Przeszłość kolonialna, ale także najnowsze konflikty zbrojne na obszarach Półwyspu Indochińskiego, sprawiły, że Laotańczycy w miarę swobodnie posługują się również językiem francuskim oraz angielskim. Udając się do Laosu dobrze jednak nauczyć się podstawowych zwrotów w laotańskim.
Pod względem religijnym w Laosie przeważa buddyzm. Jego wyznawcy stanowią ok. 70% populacji. Wpływ buddyzmu doskonale prezentuje przede wszytki architektura świątyń i liczne przedstawienia Buddy oraz obecni w życiu codziennym Laotańczyków mnisi. Duży odsetek społeczności wyznaje jednak nieustannie tradycyjne religie plemienne. Nie jest od nich wolny także główny nurt religijny, dlatego także w buddyzmie można dostrzec elementy dawnego animizmu. Do zdecydowanych mniejszości religijnych należą chrześcijanie, hindusi oraz wyznawcy innych religii.
Choć zwyczaje i styl zachowania miejscowej ludności jest zdecydowanie inny od wzorców europejskich, to kolonialna przeszłość Laosu, a także rozwój turystyki spowodował obustronne otwarcie na odmienność. Mieszkańcy Laosu to ludzie trudniący się przede wszystkim rolnictwem, które w dużej mierze wyznacza tryb ich życia. Interesującym elementem laotańskiej tradycji i kultury są klasztory mnichów buddyjskich. Bogato przedstawia się też tradycja dawnych wierzeń animistycznych z kultów prebuddyjskich i wiara w różne duchy opiekuńcze.
Początki osadnictwa na ziemiach Laosu sięgają VII w. p.n.e., kiedy tereny te zasiedliła ludność pochodząca z pd.Chin. Uniezależnienie się Laotańczyków od tajskiego królestwa Ayutthaya dało początek samodzielnemu państwu LanXang, które było pierwszym laotańskim organizmem państwowym. W 1707 roku podzielone na 3 królestwa z których jedno niedługo później podbiła Tajlandia, a 2 pozostałe znalazły się pod protektoratem francuskim. Czasy II wojny w to okupacja Japońska. Po wojnie rozpoczął się ruch antykolonialny i konflikt wietnamski. Obecnie Laos to republika z jednoizbowym parlamentem.
Niewybredny gust kulinarny Laotańczyków sprawia, że ich kuchnia codzienna, z punktu widzenia Europejczyka, należy do nietypowych. Odpowiedni smak dla siebie znajdą tutaj jednak nie tylko nieustraszeni podróżnicy, ale też miłośnicy azjatyckich, wyrazistych smaków i ich interesujących połączeń.
Podstawowymi składnikami w laotańskiej kuchni jest lepki, kleisty ryż oraz makarony, które spożywa się ze smażonymi, najczęściej na oleju kokosowym, warzywami, rybami i mięsem, najczęściej kurczakiem lub mięsem bawolim. Wśród przypraw królują kurkuma, chilli, imbir i trawa cytrynowa. Doskonałe warunki d uprawy herbaty i kawy sprawiają, że napoje te smakują tutaj doskonale. To typ laotańskiej kuchni standardowej. Obok niej występuje w Laosie wiele ciekawostek kulinarnych w typie smażonych larw i koników polnych, jaszczurek, zup z mrówczych jaj, rybich oczu czy pieczonej skóry bawolej.
Keng Kalampi
Keng Kalampi to odmiana jednej z popularnych w Laosie zup. Jest to rodzaj laotańskiego kapuśniaku na bazie kapusty chińskiej. W potrawie odnajdziemy smak imbiru, kurkumy i sosu rybnego. Popularnym dodatkiem do dania są pieczarki oraz kawałki kurczaka.
Laap
Potrawa ta jest rodzajem lokalnego tatara. Przygotowywana z mielonego bądź drobno siekanego mięsa drobiu i ryb, przyprawionego ziołami, lionką i sosem sojowym może być spożywana na surowo lub półsurowo. Laap serwowane jest z ryżem. Turyści powinni jednak podejść do laap nieco ostrożnie.
Mok pa
Mok pa jest smaczną i aromatyczną wersja potrawy rybnej. Kawałki delikatnego mięsa ryby przed gotowaniem marynuje się w marynacie ze szczypiorku, koperku, czerwonego chilli, trawy cytrynowej, sosu rybnego, azjatyckiej bazylii. Mięso gotuje się na parze, zawinięte w liście bananowca.
Smażone koniki polne
Rodzaj charakterystycznej dla Laosu czy Kambodży przekąski, którą znaleźć można na większości lokalnych stoisk z żywnością. Koniki polne często występują w różnych wersjach smakowych: z czosnkiem, na ostro z chilli bądź zwyczajnie solone. Przysmak jest rodzajem laotańskich chipsów.
Mleczny deser
Słodkie, laotańskie danie serwowane jako deser. Potrawę przygotowuje się na bazie mleczka kokosowego słodzonego cukrem. Do potrawy dodaje się lokalne typy galaretki, pokrojone w średniej wielkości kostki. W wersji urozmaiconej dodatkowym składnikiem deseru są banany.
Laotańska kawa
Doskonałe warunki klimatyczne Laosu sprawiły, że na terenach kraju rośnie doskonała kawa, z której słynie zwłaszcza laotańska równina Bolaven. Prawdziwa, laotańska kawa jest czarna i gęsta. Posłodzona i z dodatkiem gęstego, skondensowanego mleka sama w sobie jest doskonałym deserem.
Smażone banany
W podzwrotnikowym klimacie, jaki panuje w Laosie doskonale rosną bananowce. Owoc ten jest więc powszechnie przyrządzany jako słodka przekąska. Smacznym deserem są smażone na maśle bądź oleju kokosowym banany, które podaje się z kremem albo sosem czekoladowym.
Mango
Innym popularnym w Laosie owocem jest mango. Kawałki owocu można dodać jako składnik do sałatki owocowej. Popularne jest też danie z plasterków mango urozmaicone na typowo azjatycki sposób: plasterki niedojrzałego owocu podaje się z solą, chilli oraz cukrem.