Słowenia dzięki swojemu wyjątkowemu położeniu geograficznemu, dostępowi do morza i górskim szlakom, umożliwia aktywne spędzenie wakacji oraz ferii zimowych. Wyjazd umili z pewnością wyśmienita kuchnia i wyborne wina. Szczególnie te serwowane podczas licznych lokalnych festiwali i imprez plenerowych.
Portowe miasta na wybrzeżu, atrakcje kulturalne Lublany, ekologiczne farmy, krasowe jaskinie, górskie bazy partyzanckie z II wojny światowej. Choć mało znana, Słowenia posiada atrakcje turystyczne na każdą porę roku. Zimą zaprasza do szaleństw na alpejskich stokach, latem do odpoczynku pod palmami.
Słowenia jest krajem środkowoeuropejskim i jedną z republik dawnej Jugosławii (obok Serbii i Chorwacji). Od południa oblewają ją wody morza Adriatyckiego, odgałęzienia Morza Śródziemnego. Długość wybrzeża wynosi niespełna 50 km. Graniczy z Włochami (232 km), Austrią (330 km), Węgrami (102 km) i Chorwacją (670 km). Jest to niewielki kraj o powierzchni lądowej 20 151 km², natomiast wodnej 122 km², co stanowi jedynie 0,2% kontynentu europejskiego i plasuje ją na 150 miejscu na świecie pod względem wielkości. Słowenia jest głównie wyżynno-górska z dużą ilością lasów.
Różnorodność terenu sprawia, że możemy wyróżnić trzy strefy klimatyczne. Na północnym zachodzie dominuje klimat alpejski, na wybrzeżu śródziemnomorski, a na wschodzie kontynentalny. W górach jest dużo opadów. Nad Adriatykiem jest słonecznie i ciepło prawie przez cały rok. Jeszcze goręcej jest natomiast na wschodzie kraju, ale tylko latem, gdyż zimy są mroźne i śnieżne. W Słowenii pory roku wyraźnie różnią się od siebie. Średnia temperatura w styczniu wynosi -2 stopnie C, a w czerwcu 21 stopnie C. Najwięcej opadów zaobserwować można wiosną (marzec-kwiecień) i jesienią (październik-listopad).
Swoje korzenie kulturowe Słowenia zawdzięcza sąsiadom – Austrii, Węgrom i Włochom. Co ciekawe, to z tymi krajami ma więcej wspólnego, niż z krajami bałkańskimi, z którymi połączona była w jedno państwo przez 70 lat XX wieku. Podległość innym mocarstwom nie przeszkodziła Słoweńcom w rozwoju literatury i sztuki w rodzimym języku. Przed wojnami światowymi odnotowano ruchy unitarystyczne dążące do zjednoczenia Jugosławii, jednakże jedynie nieznacznie osłabiły rozwój kultury. Po odzyskaniu niepodległości w 1991 roku w kraju działania kulturalne wspierane są odgórnie przez władze republiki.
Podczas zwiedzania malowniczej Słowenii natrafimy na wspaniałe okazy architektury – zamki i twierdze obronne, renesansowe rezydencje, kościoły i klasztory z czasów romańskich. W muzeach można obejrzeć wybitne dzieła malarskie – romantyczne portrety i pejzaże. Podziw wzbudzić mogą także gotyckie malowidła i posągi. Obecnie sztuka słoweńska nawiązuje do awangardy zachodnioeuropejskiej. Słowenia poszczycić się może także sztuką użytkową – wytwarzaniem artystycznych kryształów, tradycyjnej ceramiki i koronkowych ozdób. Oryginalnym okazem sztuki ludowej są natomiast ule zdobione wiejskimi motywami.
Słoweński zaliczany jest do grupy języków południowosłowiańskich, spokrewniony z serbsko-chorwackim. Posługuje się nim 2,4 mln osób. Na tak niewielkiej powierzchni, ze względu na górzystość terenu przeszkadzającą w komunikacji, występuje aż 50 dialektów i gwar! Charakteryzują się one wieloma zapożyczeniami z języków państw ościennych. Najczystszym jest język mieszkańców północno-zachodniej Dolenjskiej. Ta różnorodność powoduje, że w obrębie jednego kraju mieszkańcy nie rozumieją się nawzajem. Wielu z nich natomiast posiada zdolności filologiczne, dzięki czemu posługuje się także mową sąsiadów.
Dominującym wyznaniem jest katolicyzm. Przynależność do tego kościoła deklaruje niespełna 70% mieszkańców kraju. Liczba wiernych maleje od czasów jugosłowiańskich, wówczas władza promowała postawy agnostyczne. Obecnie, choć wielu Słoweńców jest ochrzczonych, nie bierze czynnego udziału w mszach. Natomiast jeśli chodzi o inne religie, występuje niewielka grupa wyznawców Cerkwi prawosławnej pochodzenia serbskiego (ok. 2%), czarnogórskiego lub macedońskiego oraz muzułmanów z Bośni i Hercegowiny oraz z Albanii. Duże miasta oraz Prekmurje zamieszkuje mniejszość protestancka (głównie ewangelicy).
W narodzie drzemie słowiański duch, dlatego Słoweńcy uwielbiają bawić się i świętować na świeżym powietrzu. Ze względu na to, że nie obowiązuje u nich zakaz picia alkoholu w miejscach publicznych, chętnie biorą udział w piknikach i urządzają rodzinne grille. Pomimo tego, że są bardziej pragmatyczni i zachowawczy niż bałkańscy sąsiedzi, hucznie obchodzą także karnawał. Podczas festynów barwnie przebrane grupy prezentują się na platformach. Lokalnie organizują również festiwale (przeganiające zimę, Noc Rybaków, Krowi Bal, święta winobrania) bogate w przepyszne jedzenie, wino i tańce ludowe.
Pierwotnie ziemie te zamieszkiwały plemiona celtycko-iliryjskie aż do I w. p.n.e. Wówczas zostały podbite przez Rzym. Po upadku cesarstwa zachodniorzymskiego w VI w. dotarli tu pierwsi Słowianie. W XIII w. region został zgermanizowany pod panowaniem Habsburgów. W XVIII w. rozwijał się handel morski, nastąpił postęp gospodarczy i rozwój szkolnictwa. Po I wojnie światowej Słowenia stała się częścią Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców przekształconego w Jugosławię w 1927 r. Podczas II wojny światowej zostali podbici przez III Rzeszę i Włochy. Dnia 25.06.1991 Słowenia ogłosiła niepodległość.
Jako kraj o krótkiej historii bazuje na specjałach kulinarnych sąsiadów, szczególnie Włochów, Austriaków i Węgrów. Lubują się także w ostrej kuchni bałkańskiej i oczywiście w winach, których produkcja sięga czasów celtyckich. W Europie Słowenia znana jest z wielozbożowego pieczywa i dań z dziczyzny.
Słowenia z pewnością nie jest kulinarnym rajem dla wegetarian. Na ich stołach goszczą dania głównie z wieprzowiny i drobiu, rzadziej z cielęciny czy wołowiny. Co ciekawe, mało popularny jest kurczak, za to mieszkańcy chętnie zajadają się indykiem i gęsią oraz grzybami – kurkami, borowikami i prawdziwkami. Szczególnie warta polecenia jest zupa grzybowa serwowana w chlebie. Popularne są także rośliny strączkowe, dania mączne i ziemniaczane. Dostęp do Adriatyku powoduje, że nie brak zdrowych potraw rybnych i owoców morza, a także gospodarstw ekologicznych z tradycyjną żywnością.
Jota
Jota to tradycyjna, gęsta i pożywna zupa podawana w specjalnym garnku. Składa się z białej lub czerwonej fasoli, kapusty kiszonej i ziemniaków. Dla smaku okrasza się ją smażoną słoniną lub wędzonym boczkiem. W tradycyjnych gospodach kapuśniak zagęszczany jest dodatkowo kaszą lub podawany z chlebem.
Frika
Pierwszy przepis tej potrawy pochodzi z 1450 roku. Frika była smakołykiem rolników, którzy posilali się nią podczas ciężkiej pracy w polu. Placek składa się z ziemniaków pokrojonych w talarki, jajek, tartego żółtego słoweńskiego sera z mleka krowiego typu tolminc oraz kiełbasy.
Struklji
Ten oryginalny placek wypełniony farszem i zawinięty w ściereczkę powstaje w procesie gotowania we wrzątku. Występuje w dwóch wersjach smakowych – na słono i na słodko. Nadzienie może składać się ze szpinaku ze śmietaną i twarogu lub z twarogu, jabłek, orzechów i cukru waniliowego.
Gorenjska prata
Wizualnie przypominać nam może pasztet domowej roboty. Składa się z drobno krojonego białego chleba, dużej ilości jajek i wędzonego mięsa wieprzowego, najlepiej z głowizny. Do smaku przyprawiona czosnkiem i natką pietruszki oraz smażoną cebulą. Potrawa podawana jest z sosami np. tatarskim.
Potica
To miękkie, słodkie i delikatne ciasto narodowe Słowenii przypominać nam może drożdżową babkę i makowiec jednocześnie. Środek wypełnia masa orzechowa z pokruszonych orzechów włoskich lub laskowych z dodatkiem rumu i miodu oraz aromatycznych przypraw: cynamonu, goździków i wanilii.
Gibanica z Prekmurja
To tradycyjne i pracochłonne ciasto podawane jest podczas specjalnych okazji. Powstaje na bazie płatów ciasta francuskiego. Placek jest obficie nadziewany smakowitymi dodatkami, w zależności od upodobań są to: twarożek z rodzynkami, masa z orzechów włoskich, mielony mak lub mus jabłkowy.
Zlevanka
To łatwe w przygotowaniu ciasto swoją historią sięga do kuchni chorwackiej. Idealne dla osób, które nie przepadają za bardzo słodkimi przysmakami. Powstaje z mąki kukurydzianej i białego sera. Serwowana jest nie całkiem ostygnięta, posypana cukrem pudrem z dodatkiem bitej śmietany.
Kremne rezine
Kremne rezine ze słoweńskiego Bledu to nic innego jak znane nam dobrze krakowskie (wadowickie) kremówki. Ciastka ze spodem i wierzchem z lekkiego francuskiego ciasta przełożone są warstwą rozpływającego się w ustach kremu waniliowego i przykryte odrobiną słodkiej bitej śmietany.
