Choć małe, bo liczące zaledwie ok. 57 tys. km2 Togo nie należy do najbardziej znanych afrykańskich destynacji turystycznych, warto zwrócić uwagę na to interesujące kulturowo państwo. Zachwyci ono każdego pasjonata rodzimych kultur afrykańskich, żyjących jeszcze z dala od świata konsumpcji.
Lagunowe plaże nad wodami Zatoki Gwinejskiej z licznymi wydmami, roślinność sawannowa, bogata fauna na typowo półpustynnych krajobrazach, ale także góry Togo oraz strefa wiecznie zielonych lasów równikowych – potencjał turystyczny zachodnioafrykańskiego Togo wciąż czeka na odkrycie.
Położone nad Zatoką Gwinejską, w zachodniej części Afryki Togo graniczy z Ghaną od zachodu, Beninem od wschodu oraz Burkina Faso od północy. Większość północnej i centralnej części kraju zajmuje płaskowyż Mono z Górami Togo, gdzie na wysokość 1026 m n.p.m. wznosi się najwyższy szczyt Ghany – Mont Agou. Im dalej na południe aluwialne niziny przechodzą w lagunowe, wybrzeże atlantyckie z licznymi wydmami oraz lasami namorzynowymi. Świat zwierząt w Togo reprezentują między innymi lwy, słonie, antylopy, hipopotamy, krokodyle, małpy. Spotkać można tutaj też płazy, gady oraz jadowite gatunki węży.
Togo leży w strefie klimatu podrównikowego wilgotnego. Jego cechą specyficzną jest występowanie lokalnych stref mikroklimatycznych. Tym, co typowe dla Togo, jest sucha północ, porośnięta roślinnością sawannową, i zielone południe, gdzie występują dwie pory deszczowe. Pierwsza trwa od maja do czerwca, druga przypada na październik. Na północy występuje tylko jedna pora deszczowa, trwająca od maja do września. Średnia opadów dla kraju wynosi ok. 900 mm w skali rocznej. Najlepszym okresem na podróż do Togo jest okres od lutego do kwietnia, kiedy temperatury wahają się w granicach 25-30 °C.
Atrakcyjność turystyczną Togo zawdzięcza głównie swojej przyrodzie. W celu ochrony jej niepowtarzalności stworzono 3 parki narodowe: Fosse aux Lions, Fazao-Malfakassa i Kéran, które warto odwiedzić podczas podróży po Togo. Obowiązkowym punktem powinna być stolica – Lomé, założona w XVIII w. Miasto wzbudza zainteresowanie ze względu na istniejące w nim kontrasty pomiędzy pozostałościami zabudowań kolonialnych, nowoczesną infrastrukturą a dzielnicami biedy. Będąc w Togo warto zobaczyć też Aného – historyczne miejsce handlu niewolnikami i teren dawnych kultur Batammariba oraz Dolinę Tamberma.
W Togo nie znajdziemy monumentalnych, stylowych zabytków architektury. Państwo jest jednak niezwykle ciekawym miejscem, w którym podziwiać można bogatą kulturę i sztukę rodzimych plemion afrykańskich, zamieszkujących niegdyś obszary dzisiejszego Togo. W tym zakresie uwagę zwraca wpisany na światową listę UNESCO Batammariba, czyli teren dawnych kultur. W krajobrazie tego miejsca uwagę zwraca architektura z dominującymi w półpustynnej przestrzeni charakterystycznymi, glinianymi domami. Zabudowania, zwane również pałacami, stanowią najbardziej rozpoznawalną cechę kulturowego regionu Batammariba.
Językiem urzędowym w Togo jest język francuski. Wynika to bezpośrednio z uzależnienia państwa od wpływów Francji, co dotyczy zarówno czasów kolonialnych, jak i historii współczesnej. Osób władających biegle językiem angielskim można w tym państwie spotkać niewiele. Wyjątek może stanowić stolica. Tutaj w niektórych miejscach można porozumieć się z po angielsku. Specyfiką językową Togo, podobnie jak wielu innych państw afrykańskich, jest występowanie wielu języków rodzimych, które pozostają w użyciu. W Togo można rozpoznać 39, z czego najpopularniejsze to Ewe, Kabiye i Gbe.
Największą grupę w Togo stanowią wyznawcy tradycyjnego dla tych obszarów Afryki animizmu. Tradycyjne wierzenia kultywuje ponad 37% społeczeństwa, co wiele mówi o kulturze tego zachodnioafrykańskiego kraju, gdzie rodzime wierzenia należą do bardziej do praktyki niż do folkloru. Kolejną dużą grupą wyznaniową są katolicy, stanowiący ok. 24% Togijczyków. Chrześcijaństwo pojawiło się na tych obszarach wraz z kolonistami, w epoce odkryć geograficznych. Obok katolicyzmu popularny jest też protestantyzm (ok. 19% populacji). Około 18% mieszkańców Togo stanowią wyznawcy islamu.
Podróżując po Togo zetknąć można się z wieloma lokalnymi tradycjami plemiennymi. Wciąż żywy animizm i związane z nim tradycje dotyczące kultu sprawiają, że tradycja i obrzędy staja się częścią codzienności dla większości mieszkańców Togo. Oprócz istotnych dla kultury i tradycji tego kraju miejsc, jak region Batammariba czy Dolina Tamberma, wymieniając zwyczaje panujące w Togo nie należy pominąć tradycyjnych targów na których oprócz żywności znaleźć można wyroby rękodzielnicze ludowych artystów, pamiątki, różnego rodzaju sprzęty, przyprawy, a także odzież czy ręcznie robioną biżuterię.
Togo jest jednym z rozwijających się, młodych państw afrykańskich. W przeciągu dwustu lat, od XII w. tereny te zasiedlały ludy wywodzące się z Nigru. W XIX w. w historii Togo znacząco odcisnęło się piętno handlu niewolnikami. W początkach wieku XX Togo było strefą walk pomiędzy Wielką Brytanią, Francją i Niemcami. Od połowy XX wieku zaczęły rozwijać się w kraju ruchy niepodległościowe. Czasy po odzyskaniu niepodległości w 1960 r. to okres wewnętrznych walk politycznych pomiędzy rodzimymi ugrupowaniami. Problemy, w zmiennym charakterze, trwają jednak do dnia dzisiejszego.
Charakterystyczna dla regionu Afryki Zachodniej prostota oparta o najbardziej dostępne składniki, co w praktyce oznacza mieszankę aromatycznych sosów dodawanych do dań z ryżu bądź makaronu z mięsnymi dodatkami. Specjałami Togo są piwa oraz kakao, kawa i herbata, które uprawia się na wzgórzach.
Daniem, które najczęściej spotkać można w Togo jest, przypominające polskie kluski ziemniaczane, afrykańskie fufu oraz przyrządzany na rozmaite sposoby z warzywami, mięsem oraz sosami ryż. Te proste dania serwowane są zarówno na bazarach, gdzie można kupić talerz ryżu z sosem, jak i w restauracyjkach miejskich, w nieco bogatszych zestawach. Stolica kraju słynie z popularnego browaru BB Lome, który w swojej ofercie posiada dziesięć gatunków piwa. Na wzgórzach Togo uprawia się kawę, herbatę i kakao, stąd stosunkowo duża popularność i szeroki wachlarz dostępnych rodzajów tych trunków.
Fufu
Jedną z najpopularniejszych roślin spożywczych, uprawianą powszechnie w całym regionie Afryki Zachodniej jest yam. Bulwy rośliny wykorzystuje się do przygotowania tradycyjnego fufu, czyli kluski przygotowane z ugotowanej i zmielonej bulwy yamu wraz z różnego rodzaju sosami oraz kurczakiem.
Frytki z ignamu
Przypominający kształtem i smakiem naszego rodzimego ziemniaka ignam (yam) przetwarzany jest w Togo na różne sposoby. Oprócz najbardziej popularnego fufu do specjałów togijskich zalicza się również smażone na głębokim oleju frytki z ignamu. Serwowane są najczęściej samodzielnie, jako przekąska.
Pate
Pate to jedno z prostszych i tańszych dań, które ze względu na łatwy sposób przygotowania oraz dostępność produktów potrzebnych do przygotowania potrawy, często bywa spożywane przez mieszkańców Togo. Potrawa ta to rodzaj gotowanych klusek z przefermentowanej mąki kukurydzianej.
Makaron z sosem curry
Potrawa, która w zależności od dodatków i sposobu przetworzenia produktów może zyskać wykwintny charakter. Połączenie łagodnego makaronu z konkretnym smakiem curry, wzbogacenie dania o kawałki marynowanego kurczaka i podanie łącznie z jednym z togijskich piw – to przepis na bogatszy obiad.
Smażone banany z mleczkiem kokosowym
Jednym z powszechniejszych owoców, jakie znaleźć można na togijskich bazarach są banany. Przygotowywane z nich desery bywają prawdziwą poezją smaku. Jednym ze sposobów podania owocu jest przesmażenie połówek banana na maśle oraz podanie go w zagęszczonym, słodkim sosie z mleczka kokosowego.
Naleśniki
Deser szybki, prosty i popularny z uwagi na możliwość różnych wariacji smakowych. Naleśniki podawane są samodzielnie, z cukrem i śmietaną albo w wersjach bogatszych, z musami czekoladowymi, z bitą śmietaną i owocami, czy z dżemami. Niezależnie od sposobu podania danie cieszy się dużą popularnością.
Aromatyczne kakao
Górzyste i zielone tereny Togo słyną z upraw różnych gatunków kaw, herbat oraz kakao. Nie dziwi zatem fakt, że trunki te często można spotkać w barowych menu. Bardzo smaczną wersją słodkiego napoju jest gęste, słodkie kakao z dodatkiem wanilii bądź cynamonu, które traktowane bywa jak deser.
Bananowy pudding ryżowy
Kawałki zmiksowanych bananów i tradycyjny pudding ryżowy – oto dwa bazowe składniki, które w połączeniu stanowią przepyszny deserowy duet. Do ugotowanego na mleku ryżu dodaje się przetworzone owoce, a całość wzbogaca aromatem wanilii – deser ten spotkać można w niektórych restauracjach togijskich.