Ukraina to państwo, które sprawi, że będziemy delektować się odkrywaniem każdego nowego zakątka. Posmakujemy tam wschodniej kultury i poznamy fascynujące tradycje mieszkających tam ludzi. Zobaczymy też niezwykłe zabytki architektury sakralnej i poczujemy powiew burzliwej historii.
Zamieszki na Krymie odbiły się na turystycznym wizerunku Ukrainy. A szkoda, bo to państwo przepiękne i wciąż bezpieczne na wielu rozległych obszarach. Zakątki tego bezkresnego kraju skrywają w sobie dzieje dawnej Rzeczpospolitej i samej Ukrainy, a dzika przyroda zachwyca swą urodą.
Ukraina położona jest w Europie Wschodniej i stanowi drugie pod względem wielkości państwo Starego Kontynentu. Sąsiadami tego kraju są: Polska, Słowacja i Węgry na zachodzie, Białoruś na północy, Rumunia i Mołdawia na południu oraz Federacja Rosyjska na północnym wschodzie i wschodzie. Południowe tereny Ukrainy są oblewane przez wody Morza Czarnego i Morza Azowskiego. Obszar państwa składa się głównie ze stepów i wyżyn. Znajdziemy tam bagna, lasy, łąki oraz Karpaty i Góry Krymskie na zachodzie i południu. Najwyższym punktem kraju jest szczyt Howerla (2061 m n.p.m.).
Większość terenów Ukrainy obejmuje klimat umiarkowany kontynentalny, gdzie pogoda jest bardzo zbliżona do polskiej. Na południu kraju występuje natomiast klimat podzwrotnikowy morski, charakteryzujący się długim i ciepłym latem. Państwo znajduje się także pod wpływem polarnomorskich i polarnokontynentalnych mas powietrza. Średnie temperatury latem wahają się od 18°C do 23°C, a zimą oscylują w granicach -4°C. Roczna suma opadów wynosi 600 mm na północnym zachodzie i 400 mm na południowym wschodzie. Ukrainę najlepiej zwiedzać od lipca do września lub zimą, jeżeli planujemy wybrać się w Karpaty.
Ukraina to kraj, w którym mieszają się różne grupy etniczne. Znajdziemy tam Białorusinów, Mołdawian, Tatarów Krymskich, Bułgarów, Polaków Żydów oraz prawie 20% Rosjan. Ukraińcy są dumnym narodem, jednak południowo-wschodnia część kraju jest silnie zrusyfikowana. Pomimo starań władzy sowieckiej o narzucenie marksistowskiej ideologii, Ukraina zachowała swoje bogate tradycje i obyczaje. Możemy tam spotkać również elementy kultury polskiej. We Lwowie znajdziemy Polski Teatr Ludowy oraz Muzeum Przyrodnicze założone w połowie XIX w. przez polskiego hrabiego Włodzimierza Dzieduszyckiego.
Ukraińskie miasta kryją w sobie perły architektury. W Kijowie możemy podziwiać znajdujące się na liście zabytków UNESCO Sobór Mądrości Bożej oraz Ławrę Pieczerską. Warto zwiedzić również Czernihów, gdzie znajdziemy klasztor Jelecki-Uspeński oraz Troicko- Illiński, słynący z podziemnych pieczar, zwanych Jaskinią Antoniego. Obowiązkowo należy udać się także do Lwowa, w którym można przejść się zabytkową starówką ze wzgórzem zamkowym. W Kamieńcu Podolskim odkryjemy natomiast monumentalną twierdzę z XIV w. Zespół zamkowy rozpościera się nad malowniczą rzeką Smotrycz nieopodal miejskiej starówki.
Językiem urzędowym na Ukrainie jest ukraiński. W 2012 roku została jednak podpisana ustawa rozszerzająca wykorzystywanie języków mniejszości narodowych. Rosyjski stał się językiem regionalnym w 13 z 27 regionów Ukrainy i może tam być wykorzystywany w urzędach państwowych, mediach i reklamie. Jedynie ok. 67% tubylców posługuje się ukraińskim. Oficjalny język przeważa w na zachodzie oraz w centrum Ukrainy. Im dalej na wschód, tym więcej osób mówi po rosyjsku. Blisko 30% mieszkańców deklaruje, że język rosyjski jest ich ojczystym językiem. We Lwowie możemy natomiast porozumieć się po polsku.
Ponad 83% mieszkańców Ukrainy to chrześcijanie, z czego prawosławie jest religią dominującą. Do Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Kijowskiego należy 31% obywateli, a do Patriarchatu Moskiewskiego ponad 26%. Ukraiński Autokefaliczny Kościół Prawosławny skupia natomiast ok. 2% tubylców. Wyznawcami Kościoła katolickiego obrządku bizantyjsko-ukraińskiego (grekokatolicy) jest 8% społeczeństwa, a Kościół rzymskokatolicki skupia ponad 2% mieszkańców. Można tam również spotkać protestantów, Żydów oraz muzułmanów. Wolność wyznania jest tam zagwarantowana przez konstytucję i ustawy.
Ukraina to państwo, w którym tradycje i obyczaje odgrywają znaczącą rolę. Zachowały się tam obrzędy zarówno pogańskie, jak i chrześcijańskie. Ukraińcy sporą wagę przywiązują także do ubioru. Na ulicach tego kraju wciąż można spotkać ludzi ubranych w soroczki, czyli pięknie haftowane koszule. Mieszkańcy tego państwa słyną z pracowitości, ale także z hulaszczych zabaw. Są to ludzie otwarci i przyjaźni, którzy kochają tańczyć i przebywać na łonie natury. Ukraińcy należą jednak do bardzo przesądnych np. jeżeli dziecko nie ukończyło jeszcze roczku, to domownicy nie mogą nikomu nic pożyczać.
Początki historii Ukrainy sięgają średniowiecza. W IX w. powstała Ruś Kijowska, która zjednoczyła plemiona wschodniosłowiańskie. Od XIII w. Ukraina znajdywała się już jednak pod rządami Polski, do której została oficjalnie wcielona w 1569 r. To właśnie w tym okresie miały miejsce powstania kozackie, z czego największe, kierowane przez Bogdana Chmielnickiego (1648 r.), przyczyniło się do podziału Ukrainy. Przez wiele wieków kraj znajdywał się pod wpływami innych państw. Dopiero po II wojnie światowej Ukraina uzyskała obecne granice. Pełną niepodległość kraj odzyskał jednak dopiero w 1991 r.
Po skosztowaniu kuchni ukraińskiej na pewno wiele przepisów z tego kraju trafi do naszej książki kucharskiej. W kulinariach ukraińskich znajdziemy wpływy litewskie, polskie, rosyjskie, ormiańskie, żydowskie oraz tatarskie. Jest to kuchnia barwna i różnorodna, a jednocześnie smaczna – jak u mamy.
Kuchnia ukraińska opiera się głównie na daniach z dodatkiem chleba lub na bazie mąki i kaszy. Często spożywa się także mięso (wołowinę, wieprzowinę, baraninę i drób), warzywa oraz ryby. Istotne znaczenie ma tutaj również zróżnicowanie regionalne. Można spróbować zarówno przysmaków tatarskich, ormiańskich oraz cieszyć się smakiem narodowej kuchni ukraińskiej. Co ważne, rolnicy na Ukrainie nie przywykli raczej do stosowania nawozów sztucznych. Znajdziemy tam więc potrawy naturalne bez dodatku chemii, które smakują zupełnie inaczej. Warto więc odkryć tę niezwykle bogatą i różnorodną kuchnię.
Barszcz ukraiński
Sztandarowe danie Ukrainy ma jedną, prostą zasadę: im więcej składników, tym lepiej. Barszcz przyrządza się na bazie rosołu lub bulionu warzywnego i dodaje się do niego: buraki, świeżą kapustę, cebulę, włoszczyznę, ziemniaki, fasolę, kawałki wybranego mięsa, pomidory, jabłko oraz przyprawy.
Korowaj
Korowaj to rodzaj kołacza i tradycyjne danie podawane przy okazji niektórych obrzędów. Najczęściej jest to pieczywo pszenne lub żytnie, które gości na każdym weselu. Wypiek dekoruje się figurkami wykonanymi z ciasta (ptaszki, zajączki), jagodami lub kwiatami. Wygląda i zarazem smakuje cudownie.
Słonina
Warto przekonać się do słoniny i skosztować ją na Ukrainie, gdzie przyrządza się produkt na rozmaite sposoby. Słoninę można spróbować w postaci surowej, mielonej, solonej, wędzonej i konserwowej. Jada się ją zwykle z chlebem i musztardą lub ziemniaczkami. Jest to też podstawowy dodatek do wielu dań.
Pielmieni
Któż z nas nie lubi pierogów? Na Ukrainie możemy spróbować rozmaitych wariacji na bazie ciasta na pierogi, z czego niezwykle popularne jest pielmieni. Jest to rodzaj pierogów z dodatkiem luźnego farszu mięsnego. U naszych sąsiadów możemy także skosztować sławne pierogi ruskie z serem i ziemniakami.
Kutia
Tradycyjnym deserem bożonarodzeniowym jest kutia. Danie przyrządza się na bazie maku i pszenicy z dodatkiem bakalii oraz miodu. Często składnikami są również orzechy, czy rodzynki. Kutia przyjęła się również na Białorusi, Litwie i w niektórych regionach Polski (okolice Białegostoku i Dolny Śląsk).
Pampushky
Pampushky są odpowiednikiem naszych pączków. Przyrządza się je z ciasta drożdżowego i zapieka w piekarniku bądź smaży na oleju. Najczęściej podawane są na słodko z jagodami, makiem i dżemem oraz posypane cukrem pudrem. Pampushky są daniem tradycyjnym, które przygotowuje się na święta lub radonicę.
Pascha ukraińska
Pascha to tradycyjna potrawa ukraińska, zwana także chlebem wielkanocnym. Deser przyrządza się z okazji świąt wielkanocnych. Składnikami dania są: ser twarogowy, mleko, śmietana, masło, jajka, wanilia oraz bakalie. Paschę przygotowuje się również w Rosji, a także w niektórych rejonach Polski.
Syrnyky
Syrnyky przypominają wyglądem nasze racuchy. Deser jest prosty w wykonaniu, ale potrafi zadowolić każdego łasucha. Danie przyrządza się z miękkiego twarogu, cukru, jajek, mąki, cukru waniliowego oraz masła i oleju. Można je serwować zarówno na śniadanie, kolacje, czy jako smakołyk po obiedzie.
