Głębiny oceanu u wybrzeży Wysp Cooka mają do zaoferowania barwne rafy koralowe, tajemnicze groty i zatopione wraki. Nie mniej ciekawie jest jednak na lądzie. Mieszkańcy wysp zachwycają swoimi zwyczajami i tradycjami, które porywają w wir zabawy, a ich kuchnia jest spełnieniem marzeń dla smakoszy.
Gdzieś daleko, w samym sercu Pacyfiku położone są rajskie Wyspy Cooka. Po przemierzeniu długich kilometrów można dotrzeć do przedsionka nieba, w którym znajdziemy koralowe laguny, dziką dżunglę i malownicze plaże. Jest to miejsce, gdzie oszałamiająco piękne krajobrazy łączą się z bogatą kulturą.
Wyspy Cooka to autonomiczne terytorium stowarzyszone Nowej Zelandii, położone na południowym Oceanie Spokojnym w Polinezji. Na Wyspy Cooka składa się 15 wysp i atoli, które są podzielone na grupę północną i południową. Archipelag północny stanowią osadzone na podwodnych stożkach wulkanicznych atole koralowe. Wyspy południowe to natomiast struktury pochodzenia wulkanicznego. Niemal wszystkie wyspy otoczone są rafami koralowymi i cechują się nizinnym ukształtowaniem terenu i piaszczystymi wybrzeżami. Tylko największa wyspa Rarotonga posiada górzysty teren z najwyższym szczytem Te Manga (652 m).
Na Wyspach Cooka występuje klimat zwrotnikowy wilgotny, charakteryzujący się dwoma porami roku. Od listopada do marca trwa sezon cyklonów, podczas którego można się spodziewać wyższych opadów oraz co 20 lat mocniejszych cyklonów. Wyspy najlepiej jest odwiedzać od kwietnia do listopada, kiedy klimat jest łagodniejszy, a opady są znikome. Amplitudy temperatur są tu bardzo niewielkie, a średnia roczna temperatura wynosi 25°C. Działanie pasatów zapewnia niskie opady deszczu w grupie północnych wysp. Wyspy południowe są natomiast obszarem wilgotnym, a suma rocznych opadów przekracza tam 2100 mm.
Wyspy Cooka są zamieszkiwane głównie przez Polinezyjczyków, których nazywa się również Polinezyjczykami Wysp Cooka. Ich kultura jest ściśle związana z naturą, która wyznacza im rytm życia. Tworzą oni kilka grup etnicznych, a na poszczególnych wyspach lub zespołach wysp można zaobserwować odrębne społeczności. Z roku na rok, grupy coraz bardziej zaczynają jednak przypominać wspólnotę etniczną, chociaż posługują się innymi językami. Mieszkańcy wysp kulturowo są zbliżeni do kultury wschodniej Polinezji. Jedynie na atolu Pukapuka tubylcy wykazują podobieństwo do zachodniopolinezyjskich kultur.
Najpowszechniejszą dziedziną sztuki na Wyspach Cooka jest rzeźba. Najczęściej występują rzeźby w drewnie, chociaż znajdziemy tam również rzeźby w kamieniu. Na wszystkich wyspach da się zauważyć ten sam styl rzeźbienia, jednak na każdej z wysp dzieła mają swój wyjątkowy charakter. Bardzo często rzeźby przedstawiają przodków lub bóstwa, czego przykładem może być figura Tangaroa. Wyspy Cooka znane są również z przepięknych wyrobów koszykarskich oraz kapeluszy, które wykonuje się z dbałością o najmniejszy szczegół. Architektura wysp przedstawia się natomiast w typowo kolonialnej zabudowie.
Językami urzędowymi na Wyspach Cooka są język maoryski Wysp Cooka oraz angielski. Język maoryski Wysp Cooka, zwany również językiem Rarotonga, to język należący do grupy języków polinezyjskich. Odmiana maoryskiego łączy w sobie wpływy języka maoryskiego oraz tahitańskiego. Mieszkańcy wyspy posługują się jednak różnymi językami i dialektami. Do najważniejszych dialektów Rarotonga należą: dialekty Ngaputoru, Rakahanga-Manihiki, Tongareva, Aitutaki, a także Mangaia. Język maoryski Wysp Cooka można usłyszeć również w Nowej Zelandii, gdzie wyemigrowało blisko 22 tysiące mieszkańców wysp.
Niemal wszyscy mieszkańcy Wysp Cooka są chrześcijanami. Dominującą religia jest tam protestantyzm, który skupia 63% społeczeństwa, z czego są to wyznawcy Chrześcijańskiego Kościoła Wysp Cooka (Kalwinizm), Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego, Zborów Bożych, czy Kościoła Apostolskiego. Kościół katolicki zrzesza 17% mieszkańców, a Kościół Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich 4%. Na Wyspach Cooka możemy spotkać ponadto Światków Jehowy oraz bahainstów. Mieszkańcy Wysp Cooka są bardzo religijni, chociaż około 5% tubylców deklaruje, że nie wyznaje żadnej religii.
Mieszkańcy Wysp Cooka należą do ludzi uprzejmych, spokojnych oraz żyjących w zgodzie z naturą. Ich głównym zajęciem jest uprawa palm kokosowych i cytrusów, wydobywanie pereł oraz rybołówstwo. Sporo czasu tubylcy poświęcają także na własnoręcznie wytwarzanie różnorakich przedmiotów. Popularnym zwyczajem jest na wyspach przynoszenie gospodarzowi upominków podczas wizyty. Gości wiata się zaś tradycyjnie naszyjnikami z kwiatów, które stanowią część kultury obywateli wysp. Ważne miejsce zajmuje tutaj również tradycyjny taniec, który jest ściśle powiązany z innymi polinezyjskimi formami tanecznymi.
Według historycznych źródeł, Wyspy Cooka zostały zasiedlone ok. 1200 r. przez polinezyjskie ludy z Tahiti. Jako pierwszy wyspy odkrył hiszpański żeglarz Alvaro de Mendana w 1595 r. Do brzegu odkrytego lądu dobił ostatecznie w 1773 r. James Cook, od którego nazwiska wyspy zawdzięczają swoją nazwę. W 1858 r. wyspy połączyły się ze sobą i stworzyły niezależne państwo – Królestwo Rarotonga, choć 30 lat później owe tereny stanowiły już protektorat brytyjski. W roku 1901 wyspy przekazano Nowej Zelandii, a w 1965 Wyspy Cooka otrzymały status autonomicznego terytorium stowarzyszonego z Nową Zelandią.
Wyspy Cooka to raj dla tych, którzy uwielbiają soczyste owoce, smaczne warzywa oraz owoce morza. Znajdziemy tu najsłodsze kokosy, ananasy, czy papaje, idealnie wpisujące się w tropikalny krajobraz wysp. Jedzenie przybiera tutaj formę fascynującego rytuału, w którym koniecznie należy uczestniczyć.
Klimat występujący na wyspach sprzyja uprawie wielu gatunków owoców i warzyw. Powszechnie są tu dostępne: ananasy, banany, mango, papaje, marakuje, czy limonki. Można tam również skosztować słodkich ziemniaków, owoców drzewa chlebowego, czy liści taro. Większość dań serwuje się natomiast z dodatkiem kokosowego kremu. Na wyspach nie brakuje także ryb i owoców morza, które przyrządza się na rozmaite sposoby. Spożywanie jedzenia często przebiega w formie tradycyjnej biesiady – umukai, podczas której pożywienie zawija się w bananowe liście i piecze się w specjalnych dołach wykopanych w ziemi.
Ika mata
Sztandarowym daniem Wysp Cooka bez wątpienia jest ika mata. Są to kawałki świeżej ryby, które marynuje się w soku z limonki (lub cytryny) z dodatkiem mleka kokosowego, cebuli, rukau, pomidorów, chili oraz innych przypraw. Potrawa jest serwowana z pieczonym owocem drzewa chlebowego lub z owocami.
Grillowany stek z tuńczyka
Niezwykle smacznym i popularnym daniem jest także grillowany stek z tuńczyka. Rybę przyrządza się z dodatkiem dipu lub sosu. Często do przygotowania potrawy wykorzystuje się sosy: barbecue, serowe i słodko – waniliowe. Po zamarynowaniu tuńczyka smaży się go na grillu, a następnie podaje się z sosem.
Makrela w marynacie chermoula
Kolejną rybą, którą bez wątpienia należy spróbować na Wyspach Cooka jest makrela. Rybę podaje się na różne sposoby, z czego najbardziej polecamy makrelę w marynacie chermoula. Do przygotowania owej marynaty są potrzebne: pietruszka, kolendra, czosnek, papryka, kminek, chili, sok z cytryny i oliwa.
Pieczona langusta
Langusta to skorupiak o delikatnym i słodkawym smaku, który potrafi podbić serce największych smakoszy. Do przyrządzenia tego dania są potrzebne: langusta, mąka, białe wytrawne wino, gałązka rozmarynu oraz przyprawy. Innym popularnym przepisem jest również langusta w wanilii.
Owocowe puree
Wyspy Cooka zachwycają bogatą różnorodnością soczystych owoców. Nie dziwi więc zatem fakt, że są one najczęstszym składnikiem deserów. Przykładem przysmaku z wykorzystaniem owoców jest owocowe puree. Przyrządza się je z bananów, papai, czy mango i zapieka się z cukrem oraz mleczkiem kokosowym.
Firifiri
Firifiri to cieszący się dużą popularnością przysmak na wyspach, który wyglądem przypomina pączki. Firifiri przyrządza się z mąki pszennej, cukru, szczypty soli, suchych drożdży, wody oraz mleka kokosowego. Po wyrobieniu ciasta całość smaży się na głębokim olejem, a na końcu dekoruje się cukrem.
Crepes
Crepes to tak naprawdę cieniutkie naleśniki, które robi się z mąki, mleka, wody, jajek, soli oraz masła. Całość przyrządza się dość banalnie, bo jak nasze naleśniki. Sekretem dania są jednak dodatki, które na Wyspach Cooka smakują nieziemsko. Do crepes można dodać wszelkie owoce, sosy, czy śmietanę.
Ciasto bananowe
Na Wyspach Cooka co chwilę można natknąć się na plantacje bananów. Nie dziwi więc zatem fakt, że te owoce spożywa się tam pod różnymi postaciami, z czego najsmaczniejsze jest chyba ciasto bananowe. Deser przyrządza się z bananów, mąki, cukru, masło, jajek, orzechów, a także innych bakalii.
